Instytut Historii i Archiwistyki

Kontaktul. Bojarskiego 1, 87-100 Toruń
tel.: +48 56 611 3732
fax: +48 56 611 3775
e-mail: iha@umk.pl

Fortyfikacje na dawnych mapach

U góry zdjęcie kilkudziesięciu osób siedzących na sali konferencyjnej, na dole stojące w półkolu plansze z zawieszonymi mapami wojskowymi.
(u góry) obrady w Muzeum Twierddzy Toruń, (na dole) widok ogólny wystawy "Toruń na polskich mapach wojskowych w standardach NATO" fot. Nadesłane

Katedra Historii Wojskowej z naszego Instytutu współorganizowała XXXIV Ogólnopolską Konferencję Historyków Kartografii pt. Fortyfikacje na dawnych mapach, która odbyła się w dniach 13-15 października 2022 na Wydziale Nauk Historycznych UMK i w Muzeum Twierdzy Toruń. 

Otwarcie konferencji odbyło się w gościnnej Bibliotece Uniwersyteckiej. Wykład inauguracyjny Relacja między fortyfikacjami i ich kartograficznymi przedstawieniami na przykładzie nowożytnych planów Torunia wygłosił prof. Bogusław Dybaś. Miłym akcentem, nawiązującym do roli toruńskiego środowiska historycznego w zakresie badań kartograficznych, było wręczenie pani Marii Stadnickiej Nagrody im. prof. Stanisława Alexandrowicza za najlepszą pracę dyplomową z zakresu historii kartografii.

Wydarzeniem towarzyszącym konferencji była prezentacja tzw. Mapy Miega przez prof. Bogusława Dybasia, prof. Andrzeja Janeczka, prof. Zdzisława Nogę i dr. Waldemara Bukowskiego. Organizatorami tego spotkania była Biblioteka Uniwersytecka oraz Katedra Historii Wojskowej.

W dwudniowych obradach wzięło udział kilkadziesiąt osób. Dyskutowano na temat sposobu prezentacji fortyfikacji i twierdz na mapach, roli źródeł kartograficznych, pracy kartografów od wieku XVII po czasy współczesne. Szczególnie dużo uwagi poświęcono mapom Tomasza Makowskiego, Karola Perthéesa, Józefa Naronowicza-Narońskiego. Z uwagi na obecną sytuację polityczną duże zainteresowanie wzbudził referat na temat metod kartograficznych w badaniach radzieckich magazynów broni jądrowej.

Uczestnicy konferencji mieli możliwość zapoznania się z wystawą Toruń na polskich mapach wojskowych w standardach NATO przygotowaną przez płk. dr. Eugeniusza Sobczyńskiego (którą nadal można oglądać w holu Collegium Humanisticum UMK). Ponadto obejrzeli wystawę map Miega w Bibliotece Uniwersyteckiej, wystawę stałą i czasową w Muzeum Twierdzy Toruń oraz zwiedzili Fort I i Fort IV.

Streszczenia referatów dostępne są już w publikacji przygotowanej przez zespół organizacyjny konferencji, tj. Zespół Historii Kartografii przy Instytucie Historii Nauki PAN, Katedrę Historii Wojskowej, Muzeum Twierdzy Toruń Muzeum Okręgowego w Toruniu oraz Katedrę Geomatyki i Kartografii UMCS w Lublinie. Publikacja tomu studiów z rozwiniętymi artykułami przewidziana jest na 2023 rok.

pozostałe wiadomości